SOS για αλλαγές στον υπολογισμό του εφάπαξ – Τι πληρώνουν σήμερα όλα τα ταμεία [πίνακες και παραδείγματα]

Σήμα κινδύνου εκπέμπει η πορεία του εφάπαξ καθώς χρόνο με τον χρόνο τα ποσά που καταβάλλονται στους ασφαλισμένους μειώνονται αντί να αυξάνονται και ήδη έχει αρχίσει να συζητείται σε υπηρεσιακό επίπεδο η ανάγκη αλλαγής στον τρόπο που υπολογίζεται γιατί αν παραμείνει το διπλό σύστημα που ισχύει μετά το 2013, τότε οι νεότεροι ασφαλισμένοι θα χάσουν ακόμη και τις εισφορές που πλήρωσαν.

Η πρόταση για αλλαγή του τρόπου υπολογισμού του εφάπαξ -όπως αποκαλύπτει σήμερα ο Ελεύθερος Τύπος της Κυριακής- αφορά στην επέκταση της 5ετίας 2009-2013 που χρησιμοποιείται σήμερα για τον υπολογισμό του πρώτου και «καλύτερου» τμήματος του εφάπαξ, ώστε να είναι πιο κοντά στην ηλικία συνταξιοδότησης.

Οσο πιο μακριά βρίσκονται οι ασφαλισμένοι από την καλή 5ετία του εφάπαξ τόσο μικρότερο είναι και το τελικό ποσό και όπως φαίνεται στους πίνακες με τα ενδεικτικά ποσά για το Δημόσιο που δημοσιεύει ο «Ε.Τ.» της Κυριακής, σε 1 δεκαετία από σήμερα το εφάπαξ -σύμφωνα με μετριοπαθείς υπολογισμούς- θα έχει μειωθεί κατά 8.000 με 10.000 ευρώ. Σύμφωνα με τους πίνακες:

• Συνταξιούχος του Δημοσίου στην ΠΕ κατηγορία που αποχώρησε από την υπηρεσία του το 2023 έχοντας 38 χρόνια ασφάλισης και πληρωμής εισφορών στο ταμείο πρόνοιας του Δημοσίου θα πάρει περίπου 36.023 ευρώ από το εφάπαξ. Ο αντίστοιχος συνταξιούχος του Δημοσίου με τα ίδια έτη ασφάλισης που θα αποχωρήσει το 2033 θα λάβει περίπου 26.289 ευρώ από το εφάπαξ, δηλαδή θα έχει χάσει 10.000 ευρώ, παρότι θα έχει καταβάλει τις ίδιες εισφορές με τον συνταξιούχο που βγήκε το 2023.
• Συνταξιούχος του Δημοσίου που αποχώρησε το 2022 έχοντας 35 χρόνια ασφάλισης και πληρωμής εισφορών πήρε 27.850 ευρώ από το εφάπαξ. Ο αντίστοιχος συνταξιούχος που θα αποχωρήσει με 35 έτη ασφάλισης το 2032 θα πάρει εφάπαξ περίπου 19.600 ευρώ, δηλαδή θα έχει χάσει πάνω από 8.000 ευρώ, παρότι θα έχει καταβάλει τις ίδιες εισφορές στον κλάδο πρόνοιας με τον ασφαλισμένο που πήρε το εφάπαξ το 2022.

Κινητοποίηση

Η σταδιακή μείωση του εφάπαξ έχει κινητοποιήσει τους υπηρεσιακούς παράγοντες από τα ταμεία Πρόνοιας του Δημοσίου, οι οποίοι θέτουν θέμα αλλαγών στον υπολογισμού του βοηθήματος ώστε να μετρούν περισσότερο οι μισθοί της τελευταίας 5ετίας πριν απ’ τη συνταξιοδότηση των ασφαλισμένων. Η πρόταση βρίσκεται ήδη στο τραπέζι αρμοδίων υπηρεσιακών παραγόντων από τα Ταμεία Πρόνοιας του Δημοσίου, καθώς διαπιστώνεται πλέον ότι ο διαχωρισμός του εφάπαξ σε δυο μέρη, ένα για τα έτη ασφάλισης έως το 2013 και ένα για τα έτη από το 2014 και μετά, έχει ημερομηνία λήξης.

Η ημερομηνία λήξης σημαίνει ότι χρόνο με τον χρόνο το εφάπαξ θα μειώνεται για όλο και περισσότερους ασφαλισμένους οι οποίοι θα απομακρύνονται από την καλή 5ετία που δίνει το υψηλότερο εφάπαξ και θα έχουν τα περισσότερα έτη μετά το 2013 όπου το εφάπαξ έχει τη μορφή της άτοκης επιστροφής των εισφορών τους.

Αυτό που έχουν διαπιστώσει τα αρμόδια στελέχη του τομέα πρόνοιας του ΕΦΚΑ είναι ότι κάθε χρόνο λιγοστεύουν οι ασφαλισμένοι που έχουν τα περισσότερα έτη ασφάλισης έως το 2013 που είναι το «καλό» τμήμα του εφάπαξ, και αρχίζουν να αυξάνονται οι ασφαλισμένοι που έχουν τα περισσότερα χρόνια μετά το 203 που το εφάπαξ γίνεται αισθητά μικρότερο!

Οι περισσότεροι από τους παλαιούς ασφαλισμένους δηλαδή έχουν βγει στη σύνταξη παίρνοντας ενισχυμένο το εφάπαξ με το 60% των αποδοχών της 5ετίας 2009-2013 και πλέον όσοι πρόκειται να συνταξιοδοτηθούν στα επόμενα έτη θα έχουν μεγαλύτερη μείωση στο εφάπαξ καθώς από τη μια θα λιγοστεύουν τα χρόνια που θα έχουν έως το 2013, που είναι το «καλό» τμήμα του εφάπαξ, και από την άλλη θα αυξάνονται τα χρόνια που θα έχουν μετά το 2013 που αντί για εφάπαξ θα παίρνουν πίσω τις εισφορές τους και αυτές άτοκα.

Για τον λόγο αυτό συζητείται ο υπολογισμός του εφάπαξ να λαμβάνει υπόψη τις εισφορές της 5ετίας πριν από τη συνταξιοδότηση. Η πρόταση αυτή σημαίνει ότι ακόμη και με την άτοκη επιστροφή εισφορών, οι μελλοντικοί συνταξιούχοι θα περιορίσουν τις απώλειες γιατί το εφάπαξ θα υπολογίζεται με μεγαλύτερες εισφορές λόγω των υψηλότερων μισθών που θα έχουν την τελευταία 5ετία πριν βγουν στη σύνταξη. Αν δεν γίνουν οι αλλαγές, τότε η άτοκη επιστροφή εισφορών θα αποβεί εις βάρος των ασφαλισμένων καθώς θα πάρουν λιγότερα και από αυτά που πλήρωσαν.

ΤΟ «ΨΑΛΙΔΙ» ΚΑΙ ΟΙ ΧΑΜΕΝΟΙ

Με το ισχύον σύστημα που θεσπίστηκε με τον νόμο 4387/2016 (νόμος Κατρούγκαλου) και αφού είχαν προηγηθεί τα κουρέματα των μνημονίων, το εφάπαξ σε όλα τα ταμεία (πλην των στρατιωτικών) υπολογίζεται για δυο διαφορετικές περιόδους με δυο τρόπους, ως εξής:

• Το πρώτο τμήμα του εφάπαξ αντιστοιχεί στα έτη ασφάλισης έως το 2013 και για το διάστημα αυτό το ποσό υπολογίζεται με το 60% του μέσου όρου των αποδοχών των ασφαλισμένων για την 5ετία 2009-2013.
• Το δεύτερο τμήμα του εφάπαξ αντιστοιχεί στα έτη ασφάλισης από το 2014 και μέχρι τη συνταξιοδότηση των ασφαλισμένων και υπολογίζεται με ειδικό μαθηματικό τύπο που επί της ουσίας ισοδυναμεί με την επιστροφή των εισφορών που καταβάλλουν κάθε μήνα οι ασφαλισμένοι.

Το πρώτο τμήμα του εφάπαξ με βάση την 5ετία 2009-2013 είναι και το μεγαλύτερο -με τα σημερινά δεδομένα- καθώς όσο πιο κοντά στη συνταξιοδότηση των ασφαλισμένων είναι αυτή η 5ετία τόσο μεγαλύτερο βγαίνει και το ποσό.

Το δεύτερο τμήμα του εφάπαξ που επιστρέφει -και μάλιστα άτοκες- τις εισφορές των υπαλλήλων είναι μικρότερο και όσο πιο πολλά είναι τα χρόνια που έχουν να διανύσουν οι ασφαλισμένοι μετά το 2014 μέχρι να συνταξιοδοτηθούν τόσο λιγότερο θα είναι και το εφάπαξ που θα πάρουν.

Η όποια ανταποδοτικότητα στο εφάπαξ βρίσκεται στο πρώτο κομμάτι (5ετία 2009-2013) γιατί σε αυτό το διάστημα οι ασφαλισμένοι που είναι κοντά στη συνταξιοδότηση και έχουν υψηλότερους μισθούς παίρνουν το 60% των αποδοχών τους επί τα έτη ασφάλισης έως το 2013 και οι απώλειες από το δεύτερο τμήμα (επιστροφή εισφορών) είναι μικρότερες γιατί τα πολλά χρόνια τα είχαν έως το 2013.

Για να περιορίσουν τις απώλειες οι ασφαλισμένοι θα πρέπει να αυξήσουν τα χρόνια ασφάλισής τους, δηλαδή να παρατείνουν τη συνταξιοδότησή τους έως και 5 χρόνια ή και παραπάνω προκειμένου να πάρουν το ίδιο ποσό που θα έπαιρναν με το παλιό σύστημα και με λιγότερα χρόνια.

Πώς θα διαμορφωθεί το εφάπαξ για παλαιούς και νέους δημόσιους υπαλλήλους

Το διπλό σύστημα ευνοεί τους παλαιότερους ασφαλισμένους που η ηλικία συνταξιοδότησής τους βρίσκεται κοντά στην «καλή» 5ετία του εφάπαξ (2009-2013) ενώ οι νεότεροι ασφαλισμένοι όσο απομακρύνονται από αυτή την 5ετία θα λάβουν με μαθηματική ακρίβεια πολύ μικρότερο εφάπαξ.

Για παράδειγμα:

1 Δημόσιος υπάλληλος με 38 έτη που συνταξιοδοτήθηκε το 2020 και είχε μέσο μισθό 1.800 ευρώ στην 5ετία 2009-2013 και 2.000 ευρώ από το 2014 έως το 2020, πήρε εφάπαξ 40.200 ευρώ (33.480 ευρώ για την 5ετία 2009-2013 και 6.720 ευρώ για την 7ετία 2014-2020).

2 Δημόσιος υπάλληλος που θα συνταξιοδοτηθεί με 38 έτη το 2024 θα έχει 27 έτη έως το 2013 για το «καλό» τμήμα του εφάπαξ και 11 έτη επιστροφής εισφορών μετά το 2014, με το τελικό εφάπαξ να διαμορφώνεται περίπου στα 35.160 ευρώ. Σε σύγκριση με τον ασφαλισμένο που αποχώρησε το 2020, ο συνταξιούχος του 2024 έχει χάσει περίπου 5.000 ευρώ από το εφάπαξ.

3 Δημόσιος υπάλληλος που συνταξιοδοτήθηκε το 2018 με 35 έτη και μέσο μισθό 1.560 ευρώ στην 5ετία 2009-2013 και 1.650 ευρώ από το 2014 έως το 2018 πήρε εφάπαξ 32.038 ευρώ (28.080 ευρώ για την 5ετία 2009-2013 και 3.958 ευρώ για την 5ετία 2014-2018).

4 Δημόσιος υπάλληλος που θα συνταξιοδοτηθεί με 35 έτη το 2025 θα έχει 23 έτη ασφάλισης έως το 2013 για το «καλό» τμήμα του εφάπαξ και 12 έτη επιστροφής εισφορών μετά το 2014, με το τελικό εφάπαξ να διαμορφώνεται περίπου στα 25.069 ευρώ. Σε σύγκριση με τον ασφαλισμένο που αποχώρησε το 2018 ο συνταξιούχος του 2025 έχει χάσει περίπου 7.000 ευρώ από το εφάπαξ.

ΕΦΑΠΑΞ ΜΕ 38 ΕΤΗ ΣΤΟ ΔΗΜΟΣΙΟ (κατηγορία ΠΕ)

Διορισμός	Συνταξιοδότηση	Ετη έως το 2013	Ετη μετά το 2013	Μέσο εφάπαξ
1982	2020	31	7	40.200
1983	2021	30	8	38.878
1984	2022	29	9	37.598
1985	2023	28	10	36.361
1986	2024	27	11	35.164
1987	2025	26	12	34.006
1988	2026	25	13	32.886
1989	2027	24	14	31.802
1990	2028	23	15	30.754
1991	2029	22	16	29.740
1992	2030	21	17	28.760
1993	2031	20	18	27.811
1994	2032	19	19	26.893
1995	2033	18	20	26.006
1996	2034	17	21	25.147
1997	2035	16	22	24.317
1998	2036	15	23	23.514
1999	2037	14	24	22.737
2000	2038	13	25	21.985
2001	2039	12	26	21.258
2002	2040	11	27	20.555

ΕΦΑΠΑΞ ΜΕ 35 ΕΤΗ (κατηγορία ΠΕ)

Διορισμός	Συνταξιοδότηση	Ετη έως το 2013	Ετη μετά το 2013	Μέσο εφάπαξ
1982	2017	31	4	33.024
1983	2018	30	5	32.038
1984	2019	29	6	30.936
1985	2020	28	7	29.872
1986	2021	27	8	28.844
1987	2022	26	9	27.851
1988	2023	25	10	26.891
1989	2024	24	11	25.964
1990	2025	23	12	25.069
1991	2026	22	13	24.203
1992	2027	21	14	23.367
1993	2028	20	15	22.560
1994	2029	19	16	21.780
1995	2030	18	17	21.026
1996	2031	17	18	20.298
1997	2032	16	19	19.595
1998	2033	15	20	18.915
1999	2034	14	21	18.259
2000	2035	13	22	17.625
2001	2036	12	23	17.013
2002	2037	11	24	16.422

ΠΑΡΑΔΕΙΓΜΑΤΑ

» Εφάπαξ με 38 έτη (μέσος μισθός 1.800 €)

* 32.832 ευρώ με το νέο σύστημα

(άτοκη επιστροφή εισφορών)

* 41.040 ευρώ με το παλιό

(60% του μισθού)

» Εφάπαξ με 35 έτη (μέσος μισθός 1.600 €)

* 26.880 ευρώ με το νέο σύστημα

(άτοκη επιστροφή εισφορών)

* 33.600 ευρώ με το παλιό

(60% του μισθού)

ΕΦΑΠΑΞ ΠΟΥ ΔΙΝΟΥΝ ΣΗΜΕΡΑ 37 ΤΟΜΕΙΣ ΠΡΟΝΟΙΑΣ ΔΗΜΟΣΙΟΥ ΚΑΙ ΙΔΙΩΤΙΚΟΥ ΤΟΜΕΑ

ΤΟΜΕΑΣ	ΕΦΑΠΑΞ 2023 (μέσο ποσό)
τ. ΤΠΔΥ	14.707
ΤΑΔΚΥ	21.916
ΝΠΔΔ	14.561
ΤΠΟΕΚΕ	12.501
ΣΩΜΑΤΑ ΑΣΦΑΛΕΙΑΣ	21.329
ΕΙΔΙΚΑ ΜΙΣΘΟΛΟΓΙΑ	39.323
ΠΟΛΙΤΙΚΟΙ ΥΠΑΛΛΗΛΟΙ	23.338
ΕΚΠΑΙΔΕΥΤΙΚΟΙ	25.797
ΝΟΣΗΛΕΥΤΙΚΑ ΙΔΡΥΜΑΤΑ	24.413
ΙΚΑ	26.956
ΟΤΕ	36.877
ΟΣΕ	58.195
ΕΡΤ	31.838
ΔΕΗ	32.591
ΤΕΑΥΕΚ	2.633
ΤΣΙΜΕΝΤΩΝ	3.442
ΜΕΤΑΛΛΟΥ	4.641
ΛΙΠΑΣΜΑΤΩΝ	15.552
ΛΙΜΕΝΕΡΓΑΤΩΝ	65.820
ΟΛΠ	36.232
ΙΠΠΟΔΡΟΜΙΩΝ	15.050
ΤΑΞΥ	7.930
ΟΛΘ	76.208
ΕΜΠΟΡΙΚΗ	25.176
ΙΛΤ	42.418
ΤΠΙΣΥΤ	16.040
ΤΠΕΥΠ ΑΘΗΝΑΣ	48.894
ΤΠΑΕΝ	21.118
ΤΠΚΠΕΝ	7.764
ΤΠΔΑ	17.820
ΤΥ	3.272
ΤΑΣ	30.781
ΤΣΜΕΔΕ	10.663
ΤΠΕΔΕ	4.856

eleftherostypos

Δημοσίευση στα Social Media