Συμφωνία των «27» τα ξημερώματα Για κυρώσεις στην Τουρκία θα συζητήσουν ξανά τον Μάρτιο
1 min read
Ολοκληρώθηκε στις Βρυξέλλες, μετά τις 2:00 τα ξημερώματα, η συζήτηση των «27» για την Τουρκία. Υπάρχει συμφωνία σε ένα κείμενο συμπερασμάτων.
Βρυξέλλες, του Θάνου Αθανασίου
Οι 27 αρχηγοί κρατών και κυβερνήσεων της ΕΕ συμφώνησαν στις 01:00 τα ξημερώματα της Παρασκευής τοπική ώρα σε κείμενο συμπερασμάτων του Ευρωπαϊκού Συμβουλίου.
Ζητούν απο την Τουρκία, σταθερή και μόνιμη αποκλιμάκωση στην Ανατολική Μεσόγειο, καταδικάζουν τις μονομερείς ενέργειες στο Βαρώσι, ζητούν την επανέναρξη των διαπραγματεύσεων για το κυπριακό και προαναγγέλλουν πρόσθετες καταχωρήσεις ονομάτων στη λίστα των περιοριστικών μέτρων για τις παράνομες τουρκικές γεωτρήσεις στην κυπριακή ΑΟΖ, αλλά και διεύρυνση του εύρους ισχύος της συγκεκριμένης απόφασης.
Ζητούν επιπλέον από τον Ύπατο Εκπρόσωπο να υποβάλει έκθεση για «επιλογές και εργαλεία», που θα εξεταστούν το αργότερο στο Ευρωπαϊκό Συμβούλιο του Μαρτίου 2021.
Το κείμενο συμπερασμάτων αναφέρει:
«1. Το Ευρωπαϊκό Συμβούλιο επανήλθε στα συμπεράσματά του της 1-2ης Οκτωβρίου σχετικά με τις σχέσεις της Ευρωπαϊκής Ένωσης με την Τουρκία υπό το φως της κατάστασης στην Ανατολική Μεσόγειο. Δυστυχώς, η Τουρκία έχει εμπλακεί σε μονομερείς ενέργειες και προκλήσεις και κλιμάκωσε τη ρητορική της εναντίον της ΕΕ, των κρατών μελών της ΕΕ και των Ευρωπαίων ηγετών. Οι τουρκικές μονομερείς και προκλητικές δραστηριότητες στην Ανατολική Μεσόγειο συνεχίζονται, συμπεριλαμβανομένης της αποκλειστικής οικονομικής ζώνης της Κύπρου. Το Ευρωπαϊκό Συμβούλιο σημείωσε την απόσυρση του πλοίου Oruc Reis από την Τουρκία και επιμένει σε διατηρίσιμη αποκλιμάκωση έτσι ώστε να επιτρέψει την γρήγορη επανάληψη και ομαλή συνέχιση των άμεσων διερευνητικών συνομιλιών μεταξύ Ελλάδας και Τουρκίας.
2. Το Ευρωπαϊκό Συμβούλιο επιβεβαίωσε ότι η ΕΕ έχει στρατηγικό ενδιαφέρον για την ανάπτυξη μιας συνεργασίας και αμοιβαία επωφελούς σχέσης με την Τουρκία. Η προσφορά για μια θετική ατζέντα ΕΕ-Τουρκίας παραμένει στο τραπέζι, εάν η Τουρκία επιθυμεί να προωθήσει μια πραγματική εταιρική σχέση με την Ένωση και τα κράτη μέλη της και να επιλύσει τις διαφορές μέσω του διαλόγου και σύμφωνα με το διεθνές δίκαιο. Η προτεινόμενη ατζέντα θα μπορούσε να καλύψει τους τομείς της οικονομίας και του εμπορίου, των επαφών μεταξύ ανθρώπων, των διαλόγων υψηλού επιπέδου και της συνεχούς συνεργασίας σε θέματα μετανάστευσης. Το Ευρωπαϊκό Συμβούλιο τονίζει τη σημασία της διατήρισης των διαύλων επικοινωνίας ανοιχτών μεταξύ ΕΕ και Τουρκίας. Η ΕΕ είναι επίσης πρόθυμη να συνεχίσει να παρέχει οικονομική βοήθεια για την υποστήριξη φιλοξενίας Σύρων προσφύγων και των κοινοτήτων υποδοχής τους στην Τουρκία και να συνεργαστεί για την υπεύθυνη διαχείριση των μεταναστευτικών ροών προς όλα τα κράτη μέλη και να εντείνει την προσπάθεια για την καταπολέμηση των δικτύων διακινητών.
3. Υπενθυμίζοντας τα συμπεράσματα της 1ης και 2ας Οκτωβρίου, η ΕΕ παραμένει προσηλωμένη στην υπεράσπιση των συμφερόντων της και των συμφερόντων των κρατών μελών της καθώς και στην προάσπιση της περιφερειακής σταθερότητας.
Από την άποψη αυτή, το Ευρωπαϊκό Συμβούλιο:
* καλεί το Συμβούλιο να προετοιμάσει πρόσθετες καταχωρίσεις βάσει της απόφασής της 11ης Νοεμβρίου 2019 που αφορά περιοριστικά μέτρα σε σχέση με τις άνευ άδειας τουρκικές γεωτρήσεις στην Ανατολική Μεσόγειο
* καλεί τον Ύπατο Εκπρόσωπο και την Κομισιόν, να υποβάλουν εκθέσεις σχετικά με την πορεία των πολιτικών και οικονομικών σχέσεων ΕΕ-Τουρκίας, καθώς και για τις επιλογές και εργαλεία για το πως θα προχωρήσουμε, περιλαμβανομένης της επέκτασης του εύρους της παραπάνω απόφασης για εξέταση το αργότερο στο Ευρωπαϊκό Συμβούλιο του Μαρτίου 2021.
4. Το Ευρωπαϊκό Συμβούλιο καταδίκασε τα τουρκικά μονομερή βήματα στο Βαρώσι, ζήτησε τον πλήρη σεβασμό των ψηφισμάτων 550 και 789 του Συμβουλίου Ασφαλείας του ΟΗΕ. Το Ευρωπαϊκό Συμβούλιο υποστηρίζει την γρήγορη επανέναρξη των συνομιλιών υπό την αιγίδα των Ηνωμένων Εθνών και παραμένει πλήρως δεσμευμένο σε μια συνολική λύση του κυπριακού προβλήματος, στο πλαίσιο του ΟΗΕ, ευθυγραμμισμένη με τα ψηφίσματα του Συμβουλίου Ασφαλείας και τις αρχές στις οποίες εδράζεται η ΕΕ. Αναμένει το ίδιο και από την Τουρκία. Το Ευρωπαϊκό Συμβούλιο συμφωνεί ότι με την επανέναρξη των συνομιλιών υπό την αιγίδα του ΓΓ του ΟΗΕ, η ΕΕ θα απεσταλμένο στην αποστολή καλών υπηρεσιών του ΟΗΕ.
5. Το Ευρωπαϊκό Συμβούλιο ζήτησε από τον Ύπατο Εκπρόσωπο να συνεχίσει τις προετοιμασίες της πολυμερούς διάσκεψης για την Ανατολική Μεσόγειο.
6. Η ΕΕ θα επιδιώξει να συντονίσει τα θέματα που άπτονται της Τουρκίας και της Ανατολικής Μεσογείου με τις ΗΠΑ.».Κυβερνητική πηγή ανέφερε ότι “το Ευρωπα’ι’κό Συμβούλιο αποφάσισε κυρώσεις κατά της Τουρκίας διευρύνοντας τη λίστα των προσώπων και των οντοτήτων που εμπλέκονται στις παράνομες γεωτρήσεις στην Ανατολική Μεσόγειο. Ταυτόχρονα, δίνει εντολή στον Ύπατο Εκπρόσωπο για την Εξωτερική Πολιτική και στην Ευρωπαϊκή Επιτροπή να υποβάλουν το αργότερο μέχρι το Μάρτιο του 2021 έκθεση για ολόκληρο το φάσμα των ευρωτουρκικών σχέσεων, πολιτικών, οικονομικών και εμπορικών (αξιολόγηση Τελωνειακής Ένωσης). Στην έκθεση θα περιλαμβάνονται όλα τα εργαλεία και οι επιλογές της Ε.Ε. συμπεριλαμβανομένης της επέκτασης του πεδίου των κυρώσεων σε βάρος της Τουρκίας. Η καταδίκη της τουρκικής προκλητικότητας και επιθετικότητας απέναντι στην Ε.Ε. και στα κράτη μέλη της ιδιαίτερα στην Ανατολική Μεσόγειο υπήρξε απόλυτη και σαφής. Η Τουρκία καλείται να επιδείξει συνέπεια και συνέχεια στην κατεύθυνση της αποκλιμάκωσης μετά την αποχώρηση του Oruc Reis προκειμένου να καταστεί εφικτή η επανέναρξη των διερευνητικών επαφών. Ταυτόχρονα, στο κείμενο των συμπερασμάτων εντάσσεται ως προ’υ’πόθεση για τη συνέχισή τους η αποχή από παράνομες δραστηριότητες – όρο που έχει θέσει η Ελλάδα σε κάθε σχετική συζήτηση”.
Εντονη διαπραγμάτευση πριν την συμφωνία
Προηγήθηκε έντονη διαπραγμάτευση και σκληρή «μάχη» από την Ελληνική πλευρά ώστε να αλλάξει το αρχικό κείμενο, το οποίο διαμορφώθηκε τελικά αργά το βράδυ κατά τη διάρκεια του δείιπνου των «27».
Οι 27 ξεκίνησαν τη συζήτηση στις 7:40 τοπική ώρα Βρυξελλών (8:40 Ελλάδος) και λίγο πριν τις 10:00 το βράδυ έκαναν μισής ώρας διάλειμα για να συνεχίζουν τη συζήτηση στο δείπνο.
Όπως ανέφεραν κυβερνητικές πηγές από τις Βρυξέλλες, η Ελληνική πλευρά έκανε μεγάλες προσπάθειες για να βελτιωθεί το τελικό κείμενο συμπερασμάτων, διότι «δυστυχώς, υπάρχουν ακόμα και σήμερα χώρες που δεν θέλουν καθόλου κυρώσεις για την Τουρκία», τονίζοντας ότι «διακυβεύεται η αξιοπιστία της Ε.Ε.».
Μητσοτάκης για Τουρκία: Η ΕΕ να δείξει αξιοπιστία – Οι συμφωνίες πρέπει να τηρούνται
Νωρίτερα, κατά την προσέλευση του στο χώρο του Ευρωπαϊκού Συμβουλίου, ο Κυριάκος Μητσοτάκης είχε δηλώσει: «στην εξαιρετικά πλούσια ημερήσια διάταξη της Ευρωπαϊκής Συνόδου Κορυφής ξεχωρίζω δύο θέματα τα οποία έχουνε ιδιαίτερη σημασία».
«Το πρώτο αφορά την εκκρεμότητα του veto που έχει θέσει η Ουγγαρία και Πολωνία όσον αφορά την έγκριση του προϋπολογισμού και του ταμείου ανάκαμψης. Εκτιμώ ότι η συμβιβαστική πρόταση η οποία έχει επιτευχθεί κινείται στη σωστή κατεύθυνση και ότι αυτό το ζήτημα αυτή η εκκρεμότητα θα λήξει σήμερα. Όπως γνωρίζετε, η Ελλάδα είναι μια από τις πρώτες χώρες που έχει καταθέσει το δικό της λεπτομερές σχέδιο για το πώς θα αξιοποιήσει τους πόρους του ταμείου ανάκαμψης και είναι πάρα πολύ σημαντικό λαμβάνοντας υπόψιν και την έκταση της οικονομικής κρίσης, τα χρήματα από το ταμείο ανάκαμψης να πέσουν στις πραγματικές οικονομίες της Ευρώπης το συντομότερο δυνατό», ανέφερε ο Πρωθυπουργός.
“Το δεύτερο ζήτημα το οποίο θα μας απασχολήσει αφορά την κατάσταση στην Ανατολική Μεσόγειο και τις σχέσεις μας με την Τουρκία. Εδώ πέρα το διακύβευμα είναι πάρα πολύ σαφές, πάρα πολύ ξεκάθαρο: η αξιοπιστία της ΕΕ. Στο Ευρωπαϊκό Συμβούλιο του Οκτωβρίου αποφασίσαμε όλοι οι αρχηγοί κρατών και κυβερνήσεων, ότι σε περίπτωση που η Τουρκία συνεχίσει την παραβατική συμπεριφορά θα υπάρχουνε συνέπειες και ορίσαμε από κοινού ότι η ημερομηνία λήψης των αποφάσεων θα είναι αυτό το Ευρωπαϊκό Συμβούλιο, το Ευρωπαϊκό Συμβούλιο του Δεκεμβρίου. Τώρα λοιπόν θα φανεί αν πραγματικά αν ως Ευρώπη είμαστε αξιόπιστοι σε αυτά που εμείς οι ίδιοι έχουμε συμφωνήσει. Pacta sund servanda“, κατέληξε.
Τι δήλωσαν Μισέλ, Μακρόν και Μπορέλ
Ο Πρόεδρος του Ευρωπαϊκού Συμβουλίου Σαρλ Μισέλ προσερχόμενος στη Σύνοδο δήλωσε ότι το ζήτημα της Τουρκίας θα εξεταστεί και οι 27 «θα συνεχίσουν να εργάζονται για να υπερασπιστούν τις ευρωπαϊκές αξίες και τα ευρωπαϊκά συμφέροντα».
Ο Γάλλος Πρόεδρος Μακρόν σημείωσε ότι «θα έχουμε μια πολύ ευαίσθητη συζήτηση για τη γειτονία μας και ειδικά με την Τουρκία. Η θέση της Γαλλίας είναι ξεκάθαρη, να είμαστε συνεπείς στις αποφάσεις που πήραμε τον περασμένο Οκτώβριο. Οπότε να κοιτάξουμε τα δεδομένα σχετικά με την Τουρκία και να εξετάσουμε τις συνέπειες. Πρέπει να υπερασπιστούμε την κυριαρχία των κρατών μελών της Ευρωπαϊκής Ένωσης και τη σταθερότητα ειδικά στην Ανατολική Μεσόγειο αλλά και στην ευρύτερη περιοχή, Ανατολική Μεσόγειο, Αφρική, Μέση Ανατολή.»
Από την πλευρά του ο Ύπατος Εκπρόσωπος Μπορέλ σημείωσε ότι σε ό,τι αφορά την Τουρκία, «το ΣΕΥ εξέτασε τα τελευταία γεγονότα και δεν μπορούμε να παράσχουμε θετική αξιολόγηση. Η συμπεριφορά της Τουρκίας δεν έχει αλλάξει ουσιαστικά, μπορείτε ακόμη και να πείτε ότι από κάποια άποψη τα πράγματα έχουν επιδεινωθεί, οπότε η αξιολόγηση δεν είναι θετική και πρέπει να το αντιμετωπίσουμε»
