Παζάρι Ερντογάν με Χάλκη και Θράκη – Αμήχανος ο Τσίπρας
1 min readΗ επίσκεψη του Έλληνα πρωθυπουργού στην Τουρκία τον φέρνει αντιμέτωπο με όλα τα ανοιχτά μέτωπα που ταλανίζουν τις ελληνοτουρκικές σχέσεις. Αυτό από μόνο του εμπεριέχει ένα διπλωματικό ρίσκο. Ειδικά, όταν η Άγκυρα φρόντισε, δια του εκπροσώπου της Ιμπραΐμ Καλίν, να προκαθορίσει την ατζέντα των συνομιλιών, συμπεριλαμβάνοντας σ’ αυτήν όλα εκείνα τα ζητήματα που συνιστούν μονομερείς τουρκικές διεκδικήσεις. Δεν πρόκειται για έκπληξη. Το ίδιο συνέβη και το Δεκέμβριο του 2017, στην πρώτη επίσκεψη Τούρκου προέδρου στην Ελλάδα μετά από 65 χρόνια, με τα γνωστά αποτελέσματα.
Η χθεσινή συνάντησητων δύο ηγετών ξεκίνησε μάλλον αμήχανα, με τα «παγωμένα» χαμόγελα να κυριαρχούν. Διήρκησε πολύ περισσότερο από όσο ήταν προγραμματισμένη, γεγονός που πιθανότατα αποδεικνύει ότι οι δύο άνδρες διεξήλθαν σε βάθος την ατζέντα των ελληνοτουρκικών θεμάτων. Ερντογάν και Τσίπρας συμφώνησαν ότι διαφωνούν σε όλα τα μεγάλα ζητήματα, χωρίς να ληφθούν αποφάσεις. Αυτό φάνηκε και από την συνέντευξη Τύπου, η οποία θύμιζε παράλληλους μονολόγους.
Από την άλλη, δεν πέρασε απαρατήρητο και το ανατολίτικο παζάρι που δεν δίστασε ο Ταγίπ Ενρτογάν να κάνει μπροστά στις κάμερες. Προχώρησε, μάλιστα, σε κλιμάκωση των απαιτήσεων της Τουρκίας για τους «ομογενείς» της στην Ελλάδα, όπως ανέφερε χαρακτηριστικά την μουσουλμανική μειονότητα της Θράκης. Συνέδεσε, μάλιστα, το θέμα της «τουρκικής» μειονότητας και συγκεκριμένα το θέμα των μουφτήδων, με την επαναλειτουργία της Θεολογικής Σχολής της Χάλκης, αλλά και με την τύχη του ίδιου του Πατριαρχείου. «Σας δίνω τη Χάλκη αν μου δώσετε τους μουφτήδες», υπονόησε ούτε λίγο, ούτε πολύ.
Εξάλλου, το παζάρι αποτελεί αναπόσπαστο μέρος κάθε διπλωματίας και περισσότερο της τουρκικής. Η κυβέρνηση Ερντογάν έχει συστηματικά χρησιμοποιήσει το ζήτημα της επαναλειτουργίας της Χάλκης για να αποσπάσει ανταλλάγματα στη Θράκη. Ενδιαφέρον σχετικά παρουσιάζει η ανακοίνωση του λεγόμενου Συλλόγου Αλληλεγγύης Τούρκων Δυτικής Θράκης (ΒΤΤDD). «Οι ελπίδες μας άνθησαν με αυτή την αλλαγή εξουσίας στην Ελλάδα και περιμέναμε από τον ΣΥΡΙΖΑ,
που ήρθε στην εξουσία με μια ρητορική που έδενε με τα αιτήματα της τουρκικής μειονότητας, να κάνει σοβαρά βήματα για τη μειονότητα. Όμως, ο κ. Τσίπρας έγινε κυβέρνηση, αλλά δεν στάθηκε ικανός, εγκατέλειψε την εξουσία (του) στη δυτική Θράκη, στον ηγέτη Καμμένο – τον μικρό εταίρο του, που θρέφεται από το μίσος κατά των Τούρκων. Να όμως σήμερα που ο Καμμένος τον εγκατέλειψε…».
Αξίζει στο σημείο αυτό, ωστόσο, να υπογραμμιστεί ότι η Ελλάδα έχει συμφέρον να αφαιρέσει το ζήτημα της Θεολογικής Σχολής στη Χάλκη, όπως και γενικότερα το ζήτημα του Οικουμενικού Πατριαρχείου, από το καλάθι των ελληνοτουρκικών σχέσεων. Όχι επειδή είναι αδιάφορη, αλλά επειδή είναι η Ουάσιγκτον και συνολικά η Δύση που έχει συμφέρον να διατηρήσει στη ζωή το Οικουμενικό Πατριαρχείο και όλα όσα συνδέονται μαζί του. Είναι κοινό μυστικό πως εάν φύγει από τη μέση το Φανάρι, τα ηνία των απανταχού ορθοδόξων θα πάρει το Πατριαρχείο της Μόσχας. Κι αυτό δεν το θέλουν με τίποτα οι Δυτικοί. Πρόσφατα είδαμε τη σημασία που έχει για τη Δύση το Οικουμενικό Πατριαρχείο στην αναγνώριση της Αυτοκέφαλης πλέον Εκκλησίας της Ουκρανίας.
