Ελληνοτουρκικά: «Θερμό επεισόδιο» περιμένουν διπλωμάτες και αναλυτές – Πώς θα γίνει και πόσο θα διαρκέσει
1 min read
Στο πολύ κρίσιμο δίμηνο Σεπτεμβρίου-Οκτωβρίου εισέρχεται η χώρα μας, με έμφαση στις επερχόμενες εξελίξεις με την Τουρκία και ενώ συνεχίζεται από τη μία πλευρά η αντιπαράθεση των δύο στόλων στο ΝΑ Αιγαίο και από την άλλη το Βερολίνο και οι Βρυξέλλες αναζητούν τρόπους για να αποκλιμακώσουν την ένταση και να «καναλοποιήσουν» κάποιας μορφής διάλογο, αν και οιωνοί δεν φαίνεται να είναι ευνοϊκοί για μια τέτοια διαδικασία, ειδικά στο φως των πολύ πρόσφατων προκλητικών, αναθεωρητικών και επεκτατικών βλέψεων της Αγκυρας σε Αιγαίο και Ανατολική Μεσόγειο.
Γράφει ο Αθανάσιος Ε. Δρούγος*
Ειδικά μέσα στον Σεπτέμβριο -υπό λογικές συνθήκες- αναμένονται στη Σύνοδο Κορυφής κάποιες αποφάσεις για κυρώσεις στην Τουρκία από πλευράς της αδύναμης Ε.Ε., ενώ η Αγκυρα δεν εμφανίζεται να επιθυμεί την αποκλιμάκωση και δεν απαγκιστρώνεται από την καθημερινά διευρυνόμενη ατζέντα μονομερών διεκδικήσεων και απαιτήσεων σε βάρος της Αθήνας.
Τις τελευταίες 48 ώρες η τουρκική πλευρά, διά στόματος διαφόρων πολιτικών παραγόντων, μεταξύ των οποίων ο Ερντογάν, ο γραμματέας του κυβερνώντος κόμματος AKP Ομέρ Τσελίκ, ο Τσαβούσογλου, αλλά και ο σύμμαχος του Τούρκου προέδρου ακροδεξιός-εθνικιστής ηγέτης Μπαχτσελί, επιτέθηκαν φραστικά στη χώρα μας για την αποστολή επιπρόσθετων ειδικών δυνάμεων στο Καστελλόριζο (για το οποίο η Αγκυρα υποστηρίζει την αποστρατικοποίησή του και παρά το γεγονός ότι η Τουρκία δεν συμμετείχε στην ειρηνευτική Συνθήκη των Παρισίων του 1947!), για τα πάγια δικαιώματά μας στα Δωδεκάνησα (υποστηρίζουν την αποστρατικοποίηση) ενώ προχωρούν στις γνωστές ιστορικές «κορόνες» για την περίοδο του 1922, με αφορμή τη συμπλήρωση 98 χρόνων από τη μάχη του Ντουμπλουπιράκ και την ήττα μας στη Μικρά Ασία.
Πέραν των απίστευτα ακραίων λεκτικών επιθέσεων κατά της Ελλάδας, τα βέλη του Ερντογάν και του Μπαχτσελί στρέφονται και κατά της Γαλλίας λόγω των ενεργών θέσεων που έλαβε ο Μακρόν εναντίον της Τουρκίας, παρέχοντας την υποστήριξή της (αεροναυτικά) σε Ελλάδα και Κύπρο.
Η Αγκυρα κατηγορεί το Παρίσι για «πειρατικές κινήσεις και νεο-ιμπεριαλισμό» διευρύνοντας το φάσμα των επιθέσεών της και στη γαλλική εμπλοκή στον πολύ αδύναμο Λίβανο.
Ανήσυχοι οι σύμμαχοι
Για πολλούς διπλωμάτες και ακολούθους άμυνας που είναι διαπιστευμένοι στη χώρα μας είναι θέμα χρόνου ένα θερμό επεισόδιο μεταξύ Ελλάδας και Τουρκίας ενώ στο ίδιο μήκος κύματος είναι διεθνολόγοι-αναλυτές κορυφαίων διεθνών ινστιτούτων/δεξαμενών σκέψης σε ΗΠΑ, Ευρώπη και μεσογειακές χώρες, σύμφωνα με αποκλειστικές πληροφορίες του υπογράφοντος, που μίλησε ή είχε εκτενή προσωπική και ηλεκτρονική επικοινωνία με αρκετούς από αυτούς.
Η συντριπτική πλειονότητα εκτιμά ότι το πιο πιθανό είναι να προέλθει το επεισόδιο από καθαρά αεροπορικό ή ναυτικό ατύχημα και δεν αποκλείουν η ένταση που θα προκληθεί να διαρκέσει κάποιες ώρες, με πολυδιάστατες επιπτώσεις, ενώ όλοι τους συμφωνούν ότι η τρέχουσα προβληματική κατάσταση θα διατηρηθεί αρκετές εβδομάδες… Ορισμένοι διαπιστώνουν ότι «η αντιπαράθεση σε όλα τα επίπεδα έχει αρχίσει να κουράζει τις γραφειοκρατίες στις πρωτεύουσες των συμμάχων κρατών, που θεωρούν ότι τα Ελληνοτουρκικά είναι πάνω κάτω γνωστά!!!».
Την ίδια στιγμή σε στρατηγεία του ΝΑΤΟ, αλλά και στην έδρα της στρατιωτικής Επιτροπής της Ε.Ε. στις Βρυξέλλες, τα μηνύματα και οι εκτιμήσεις που φθάνουν είναι παρόμοιες. Στην έδρα της Ατλαντικής Συμμαχίας παρακολουθούν στενά και ειδικά την κατάσταση στην Ανατολική Μεσόγειο, ο Ρουμάνος αναπληρωτής γ.γ. του ΝΑΤΟ και πρώην πρέσβης της Ρουμανίας στις ΗΠΑ ως και πρώην υπουργός Εξωτερικών Μιρτσέα Γκιοάνα, ο υπαρχηγός των συμμαχικών δυνάμεων Ευρώπης στη Μονς του Βελγίου και από τους έχοντες εμπειρία από το Αφγανιστάν Βρετανός στρατηγός Τιμ Ράνφορντ (είναι υπεύθυνος και για τις επαφές Ε.Ε.-ΝΑΤΟ) καθώς και οι πρόσφατα αναλαμβάνοντες ως διοικητές (Αμερικανοί ναύαρχοι) του 6ου στόλου Φραν Κρεγκ Πάντολφ ως και της ΑJFC – Naples στην Ιταλία ναύαρχος Ρόμπερτ Μπουρκ.
Μάλιστα -όπως μου έλεγε ανώτατη πηγή στο συμμαχικό στρατηγείο SHAPE της Μονς- υπάρχει ανησυχία και για «μία άλλη περίπτωση παρεξήγησης και έντασης μεταξύ άλλων δύο συμμάχων χωρών που ακόμα δεν έχει εμφανιστεί έντονα στο προσκήνιο».
Αμηχανία στην Ατλαντική Συμμαχία
Ολοι τους μου επεσήμαναν (από τις μόνιμες διπλωματικές και στρατιωτικές αποστολές στην έδρα του ΝΑΤΟ) ότι «μεταξύ συμμάχων η Ατλαντική Συμμαχία των 30 κρατών δεν μπορεί να πάρει θέση». Χαρακτηριστικά, Αμερικανός υποστράτηγος μου επεσήμανε ότι «το ΝΑΤΟ δεν συγκροτήθηκε για να αντιμετωπίσει εσωτερικές αντιπαραθέσεις μεταξύ συμμάχων, αλλά για την αντιμετώπιση εξωτερικών εχθρών, όπως της πρώην Σοβιετικής Ενωσης, της Ρωσίας των Γκερασιμόβιων (!) υβριδικών απειλών ή και απειλών εκτός της ευρωπαϊκής ηπείρου».
Ανώτατος διπλωμάτης κράτους -μέλους του ΝΑΤΟ στη χώρα μας μου είπε ότι «η Αγκυρα έχει μία ιδιότυπη ερμηνεία του Διεθνούς Δικαίου και δεν πρόκειται να αλλάξει ποτέ», ενώ διάφοροι παράγοντες στη Συμμαχία επισημαίνουν ότι ούτε την Ελλάδα ούτε την Τουρκία συμφέρει να μεταφέρουν τις ελληνοτουρκικές διαφορές στη Χάγη, γιατί κάτι τέτοιο θα ανοίξει πολλές «πληγές» διαφόρων συμφωνιών που έγιναν την περίοδο του Μεσοπολέμου και ως εκ τούτου η κατάσταση θα γίνει εκρηκτική – και όχι μόνο στα Ελληνοτουρκικά.
Μάλιστα, με συντριπτικά παραδείγματα μου ανέφερε εννέα διεθνείς συνθήκες της εποχής που θα «ταρακουνηθούν», ενώ η Αθήνα δεν πρόκειται να πετύχει στο θέρετρο Σχεβενίνγκεν της ολλανδικής πρωτεύουσας (έδρα του Δικαστηρίου) κάποια εντυπωσιακά αποτελέσματα…
Προς Λιβύη οι επιπλέον ανησυχίες…
Αν και η τακτική των διαδοχικών Navtex θα είναι μία από τις βασικές κινήσεις της Τουρκίας στις προσεχείς 90 ημέρες, η ανησυχία επικεντρώνεται στην πολύ πιθανή ενεργοποίηση του τουρκο-λιβυκού συμφώνου, δηλαδή να δοθεί το «πράσινο φως» για ερευνητικο-υδρογραφικές ενέργειες σε κάποια από τα «οικόπεδα» νότια του Νομού Λασιθίου που έχουν χαραχθεί από τη συμφωνία Σάρατζ-Ερντογάν.
Στη Μόσχα βρίσκεται σήμερα και αύριο υψηλόβαθμη τουρκική αντιπροσωπεία με επικεφαλής τον υφυπουργό Εξωτερικών Σεντάτ Ονάλ για να συζητήσει με τους Ρώσους την επικρατούσα κατάσταση σε Λιβύη και Συρία.
Την ίδια στιγμή, στο Κάιρο βρέθηκε χθες η επί του παρόντος επικεφαλής της επιτροπής του ΟΗΕ στη Λιβύη Στέφι Ουίλιαμς (από τις ΗΠΑ) και συζήτησε τις εξελίξεις στη Λιβύη με τον επικεφαλής της μυστικής υπηρεσίας του καθεστώτος Αλ Σίσι υποστράτηγο Αμπάς Καμάλ.
Τέλος, αίσθηση προκάλεσε χθεσινό δημοσίευμα της εφημερίδας «Σαμπάχ» που επαναφέρει στην επικαιρότητα το θέμα των 8 γκιουλενικών στρατιωτικών που κατέφυγαν στη χώρα μας τον Ιούλιο του 2016 (αμέσως μετά την αποτυχημένη απόπειρα του πραξικοπήματος κατά του Ερντογάν) και θέτει το ερώτημα «τι γνώριζαν οι 8 ακριβώς ως και τι πληροφορίες έδωσαν στην ελληνική πλευρά;».
*Ο Δρ Αθανάσιος Ε. Δρούγος είναι Διεθνολόγος-Γεωστρατηγικός Αναλυτής
Από την έντυπη έκδοση Ελεύθερο Τύπο
