Παρελθόν και με τη… βούλα από χθες το ΕΚΑΣ!
1 min read
Στο χρονοντούλαπο πέρασε από χθες το ΕΚΑΣ. Περίπου 23 χρόνια μετά τη θεσμοθέτησή του και έπειτα από σειρά διαδοχικών «κουρεμάτων» που υπέστη κατά την περίοδο των Μνημονίων (κυρίως από το 2015 και μετά) το Επίδομα Κοινωνικής Αλληλεγγύης καταργήθηκε, με τους χαμηλοσυνταξιούχους να χάνουν οριστικά ακόμη ένα βοήθημα, το οποίο εδώ και δύο δεκαετίες ενίσχυε, έστω και στοιχειωδώς, τα πενιχρά εισοδήματά τους.
Το ΕΚΑΣ θεσπίστηκε το 1996 από την κυβέρνηση Σημίτη, με στόχο την αύξηση των πολύ χαμηλών συντάξεων και τη στήριξη των δικαιούχων τους.
Με τη ψήφιση του σχετικού νόμου και τη δημοσίευσή του στο ΦΕΚ στις 20 Αυγούστου του ’96, το Επίδομα Κοινωνικής Αλληλεγγύης, παρά τα προβλήματα που παρουσίαζαν οι όροι και οι προϋποθέσεις χορήγησής τους δημιουργώντας συχνά πυκνά αρκετές αδικίες και ανισότητες, «αγκαλιάστηκε» από την πλειονότητα των δικαιούχων του.
Το ΕΚΑΣ, ως θεσμοθετημένο επίδομα, δεν αμφισβητήθηκε από καμία κυβέρνηση (αντιθέτως, όλες επιχείρησαν να έχουν πολιτικά οφέλη βελτιώνοντας τους όρους χορήγησής του και αυξάνοντας είτε τα ποσά είτε τον αριθμό των χαμηλοσυνταξιούχων που το λάμβαναν) μέχρι να έρθουν τα… Μνημόνια και η τρόικα, το 2010.
Από την υλοποίηση των αντικοινωνικών προγραμμάτων -ασφυκτικής- δημοσιονομικής προσαρμογής και μετά το Επίδομα Κοινωνικής Αλληλεγγύης φαινόταν ότι δεν θα διατηρούνταν για πολύ καιρό ακόμη, όπως κι έγινε. Με τα πρώτα δύο Μνημόνια περιορίστηκε ο αριθμός των δικαιούχων του ΕΚΑΣ και με το τρίτο συμφωνήθηκαν η δραματική περικοπή και η οριστική κατάργηση του.
Συγκεκριμένα, με τη συμφωνία της 12ης Ιουλίου του 2015, όπως υπενθυμίζει και η ΕΝΥΠΕΚΚ της οποίας επικεφαλής είναι ο καθηγητής Αλέξης Μητρόπουλος, η πρώτη κυβέρνηση του ΣΥΡΙΖΑ (με τη Ν.Δ., το ΠΑΣΟΚ, τους ΑΝ.ΕΛ. και το Ποτάμι να στηρίζουν αυτή την επιλογή με τις ψήφους των βουλευτών τους) δεσμεύτηκε να το περικόψει από τα 230 ευρώ που ήταν την εποχή εκείνη στα 12 ευρώ τον μήνα έως το τέλος του 2019, για να εξοικονομηθούν 2,5 δισ. ευρώ.
Έναν χρόνο μετά, με τον νόμο Κατρούγκαλου (ν. 4398 του 2016) και με τη δικαιολογία ότι οι απώλειες θα αντισταθμίζονταν από το ελάχιστο εγγυημένο εισόδημα η… δεύτερη κυβέρνηση ΣΥΡΙΖΑ ψήφισε την οριστική κατάργησή του από την 1η Ιανουαρίου του 2020 και μετά.
Όπως αναφέρει ο κ. Μητρόπουλος μέσω ανακοίνωσης της ΕΝΥΠΕΚΚ, «η κατάργηση του ΕΚΑΣ και η στέρηση μιας ισχυρής στήριξης στους χαμηλοσυνταξιούχους, καθώς και η απουσία καταβολής του στους νέους συνταξιούχους (μετά τον Μάιο του 2016) οδήγησαν στη βίαιη φτωχοποίηση σχεδόν 1.200.000 Έλληνες συνταξιούχους.
Συνέπεια των μνημονιακών πολιτικών στις συντάξεις είναι η δημιουργία ενός νέου τύπου συνταξιούχου: του συνταξιούχου πένητα (poor pensioner), που ταυτόχρονα και συνταξιοδοτείται και πένεται αδυνατώντας να διαβιώσει αξιοπρεπώς.
Το βέβαιο είναι ότι ο συμβολικότερος θεσμός του κοινωνικού κράτους στη μεταπολεμική Ελλάδα, το ΕΚΑΣ, που κατάφερε να κρατήσει ένα ανεκτό επίπεδο αξιοπρεπούς διαβίωσης στους χαμηλοσυνταξιούχους, ήδη αποτελεί παρελθόν».
